لبخند لثه‌ای زمانی اتفاق می‌افتد که نسبت دندان‌ها، لثه و فک بالا هماهنگ نباشد. این عارضه یک وضعیت غیر پاتولوژیک است. در آن بیش از 3-4 میلی‌متر از بافت لثه هنگام لبخند زدن در معرض دید قرار می‌گیرد. لبخند لثه‌ای ناهماهنگی زیبایی‌شناختی تلقی می‌شود و می‌تواند منبع ناراحتی و شرم در حوزه اجتماعی و خصوصی فرد باشد. لبخندی زیبا که دندان‌های سفید و منظم را نشان می‌دهد بسیار مهم و ضروری است. اینکه خود را زیبا ببینید و احساس خوبی نسبت به خودتان داشته باشید، ارتباط با دنیا و افراد دیگر را آسان‌تر می‌کند و دقیقاً در این مورد است که زیبایی دندان اهمیت دارد. سطوح مختلفی از شدت لبخند لثه وجود دارد؛
- ملایم: زمانی که بین دو تا چهار میلی‌متر لثه نشان داده شود.
- متوسط: زمانی که لثه چهار یا شش میلی‌متر بیرون بزند.
- شدید: زمانی که بیش از شش میلی‌متر لثه قابل‌مشاهده باشد.
در ادامه همراه ما باشید تا به طور کامل درمورد لبخند لثه‌ای و راه‌های درمان آن توضیح دهیم.
علت بروز لبخند لثه ای
علل لبخند لثه یک سری عوامل هستند که به طور مشترک عمل می‌کنند. این عوامل شامل:
- اندازه کوچک دندان‌ها
- لثه زیاد
- ماهیچه بالابر لب فوقانی بیش از حد بالا می‌رود.
- رشد بیش از حد فک
- ساییدگی دندان که باعث عدم تعادل در رابطه بین دندان و لثه شده است
سایر عوامل که به‌تنهایی بر لبخند لثه ای تأثیرگذارند عبارت‌اند از:
- یکی از شایع‌ترین علل لبخند لثه، برجسته شدن بیش از حد استخوان فک است. این استخوان، در واقع، در برخی موارد می‌تواند بیش از حد طبیعی بیرون‌زده باشد و این امر بدیهی است که منجر به‌قرار گرفتن بیشتر در معرض لثه‌ها هنگام لبخند زدن می‌شود.
- عضله اوربیکولاریس دهان مسئول لبخند لثه است. به لطف این عضله ما می‌توانیم لبخند بزنیم و اگر انقباض عضله اوربیکولار بیش از حد اتفاق بیفتد، لب بالایی بیش از حد طبیعی کشیده و بلند می‌شود و باعث قرارگرفتن بیشتر در معرض لثه‌ها می‌شود.
- فک بلند زمانی اتفاق می‌افتد که رشد بیش از حد عمودی فک بالا وجود داشته باشد. این حالت نیز منجر به بیرون زدن لثه می‌شود.
- هنگامی که یک ناهنجاری در طول روند رویش دندان رخ می‌دهد، بخشی از تاج دندان توسط لثه پوشانده می‌شود.
- پوزیشن دندانی پایین، در اثر رویش بیش از حد دندان‌های ثنایای فوقانی به دلیل عدم تماس با دندان‌های تحتانی ایجاد می‌شود.
- پوشانده شدن ارتفاع بیشتری از تاج توسط لثه. این حالت معمولاً در موارد ملایم دیده می‌شود.
چرا لبخند لثه‌ای مشکل‌ساز است؟
این عارضه مشکل زیبایی‌شناختی است که برای بسیاری از بزرگسالان باعث اضطراب و خجالت می‌شود (اغلب در کسانی که کاری را در تماس با مردم انجام می‌دهند). از طرف دیگر باعث ترس از لبخند زدن می‌شود و چگونه می‌توان بدون لبخند زندگی کرد؟ بزرگ‌ترین مشکلی که لبخند لثه‌ای ایجاد می‌کند ظاهر نامناسب دهان است که منجر به ایجاد افسردگی از بزرگسالان تا کودکان می‌شود. متأسفانه ازآنجایی‌که این مشکل از کودکی می‌تواند همراه فرد باقی بماند، می‌تواند طی سال‌های متوالی آسیب‌های روحی و روانی شدید ایجاد کند. خوشبختانه جای نگرانی وجود ندارد. این مشکل از راه‌های مختلفی قابل‌حل است!
درمان لبخند لثه ای
این بیماری وضعیتی است که در بین بیماران جوان بسیار شایع است.اگر کودک شما لبخند لثه‌ای دارد، نیازی به نگرانی نیست! با رشد کودک، ساختار استخوان‌های تشکیل‌دهنده صورت تغییر می‌کند و بنابراین ممکن است این وضعیت به‌مرورزمان خودبه‌خود برطرف شود. اما ارزیابی ارتودنسی توسط یک متخصص می‌تواند بسیار مفید باشد.بااین‌حال، اگر به‌مرورزمان این وضعیت بهبود نیابد، بهتر است به دنبال راه‌حلی برای حل این وضعیت باشید. مناسب‌ترین راه‌حل‌ها کدام‌اند؟ در مواردی که لبخند لثه‌ای به دلیل کوتاهی یا تحرک لب بالایی باشد، باید عمل عضلات لب مذکور را تغییر داد.
صرف‌نظر از درمان‌هایی که برای اصلاح لبخند لثه‌ای باید انجام شود، مزایای اصلی هر یک از آنها عمدتاً زیبایی است زیرا به بیمار اجازه می‌دهد لبخندی زیباتر داشته باشد. با کاهش ارتفاع لثه، دندان بزرگ‌تر به نظر می‌رسد و لبخند هماهنگ و متناسب‌تر به نظر می‌رسد.
جراحی فک و صورت
درصورتی‌که تشخیص لبخند لثه‌ای کاملاً اسکلتی باشد، راه‌حل قطعی مشکل، جراحی فک و صورت است.در یک جراحی تحت بیهوشی عمومی، استخوان‌های فک بالا را در موقعیت صحیح اسکلتی قرار می‌دهند. در این مورد راه‌حل مشکل قطعی است، اما مستلزم تعهد بزرگ از جانب بیمار است. جراح فک صورت
لیفت لثه (ژنژوکتومی)
شرایطی وجود دارد که بخشی از تاج دندان به طور کامل رویش نمی‌کند، به‌عبارت‌دیگر بخشی از تاج دندان توسط لثه پوشیده می‌شود. در این موارد خاص اما نسبتاً مکرر، درمان حذف قسمت اضافی لثه است که دندان را می‌پوشاند.برخلاف جراحی فک و صورت، این عمل جراحی است که تحت بی‌حسی موضعی در یک محیط سرپایی انجام می‌شود؛ بنابراین عمل تهاجمی خاصی نیست و پس از عمل بیمار را با مشکلات قابل‌توجهی مواجه نمی‌کند. از طرفی این روش یکی از ایمن‌ترین روش‌های اصلاح لبخند لثه‌ای است.
مهم‌ترین نکته
زمانی که از این درمان استفاده می‌کنیم، حتماً بایستی روی دندان را بپوشانید. به‌منظور این کار می‌توانید ونیر کامپوزیت و یا لمینت را انتخاب کنید. درصورتی‌که از روکش‌ها استفاده نشود، لثه‌ها دوباره به حالت اول خود بازمی‌گردند.
ارتودنسی
یکی از رایج‌ترین روش‌های اصلاح لبخند لثه‌ای، ارتودنسی است. البته این روش زمانی کاربرد دارد که علت این عارضه در بیمار، به فرم دندان‌ها ارتباط دارد. در چنین شرایطی با اصلاح نامرتب بودن دندان‌ها، لبخند فرد نیز اصلاح می‌شود. انواع روش‌های ارتودنسی وجود دارد که باتوجه‌به شرایط بیمار، پزشک انتخاب می‌کند که کدام روش بهتر است.
بوتاکس
بوتاکس نیز می‌تواند مفید باشد. هنگامی که بوتاکس به لب بالایی تزریق شود، دامنه حرکت لب بالایی را محدود می‌شود. بوتاکس میزان لثه‌هایی که هنگام لبخند ظاهر می‌شوند را کمتر می‌کند. در بعضی از بیماران مخصوصاً در شرایطی نمایان شدن لثه زیاد باشد و فرد تمایلی به انجام جراحی فک ندارد می‌تواند از چند تکنیک هم‌زمان مثل بوتاکس با جراحی افزایش طول تاج انجام کمک بگیرد. تزریق بوتاکس به‌تنهایی یک راه‌حل دائمی برای لبخند لثه‌ای نیست و در عرض سه تا شش ماه از بین می‌رود. برای اینکه متوجه شوید یکی از این گزینه‌ها برای شما مناسب است، حتماً با دندانپزشک یا ارتودنتیست خود مشورت کنید.
روکش‌های دندان
برخلاف تصور رایج، روکش‌های دندانی برای تمامی علت‌های ایجاد لبخند لثه‌ای مناسب نیستند اما درصورتی‌که علت ایجاد لبخند لثه‌ای دندان کوتاه باشد، بهترین درمان هستند. استفاده از روکش‌ها به علت روش سریع و کم تهاجمی در این حالت به‌خوبی لبخند لثه‌ای را پوشش می‌دهد. در موارد دیگر نیز مانند جراحی لیفت لثه، نیازمند روکش دندان هستیم که نوع روکش باتوجه‌به شرایط دندان می‌تواند از کامپوزیت تا ونیر متغیر باشد.
چگونه می‌توان مناسب‌ترین درمان را برای اصلاح لبخند لثه ای تشخیص داد؟
وجود لبخندی که در آن رنگ صورتی لثه بر سفیدی دندان غالب می‌شود، اغلب به دلیل عوامل زیادی است، به همین دلیل است که تشخیص دقیق قبل از هر درمانی ضروری است.در تشخیص، دندانپزشک باید به‌دقت موارد زیر را ارزیابی کند؛
- سابقه پزشکی بیمار
- نمایه صورت
- تجزیه‌وتحلیل لب
- بررسی طول تاج
- بررسی طول ریشه دندان‌ها
انتخاب بهترین دندانپزشک
همان‌طور که اشاره شد لبخند لثه‌ای می‌تواند علت‌های متفاوتی داشته باشد و روش درمانی هر علت نیز متفاوت است. برای اینکه بهترین نتیجه را از درمان داشته باشید، باید به دنبال بهترین متخصص دندان باشید. بعد از معاینه و بررسی شرایط فک و دندان‌ها، متخصص درباره روش درمانی و عوارض و مزایایی که این روش می‌تواند به دنبال داشته باشد، با شما صحبت خواهد کرد. هرگونه سؤالی که در این باره داشتید حتماً از پزشک خود بپرسید. مراقبت‌ها و بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید. و به توصیه‌های متخصص توجه نمایید. در نهایت لبخند زیبا می‌تواند به اعتمادبه‌نفس و زیبایی صورت نیز بیفزاید.
